Op 14/05/2011 gingen we langs bij de man die al jaren veel vrije tijd steekt in de renovatie van het befaamde Hof van Lysdonck. Hij woont in de vroegere boerderij. Het toenmalige kasteel werd afgebroken, maar de contouren van de mooie tuin zijn nog te zien.
In 1963 gekocht en zelf ook komen werken in jeugdjaren.
Witsteen maar ze kleurden die blauw zodat het eruit zag als arduin. Zo zag het eruit als arduin en dat was duurder.
De onderste stukken zijn vervangen want die waren helemaal geschift.
De voorgevel vermoeden wij dat die na de Franse revolutie werd herbouwd.
Op het plan staat de de boerderij niet op. Op Lysdonck zijn nog geen opgravingen gedaan.
Op luchtfoto's staan hier en daar lege plekken, maar dat waren afvalputten waar dus niets op groeide omdat er geen grond in zat.
Onder dat zeil liggen nog stukken voor kruisramen. Dat ben ik nu aan het restaureren.
Wordt je daarin gesteund?
't Is te zeggen. Ik doe alles zelf. Het is een hobby. Vaak stel ik iets voor en de overheid keurt het dan goed. Hetgeen mijn goesting is, is ook historisch correct.
Klassieke muziek
Dit was hier de varkensstal. Vroeger was hier beton gegoten met kuipen voor varkens.
De trap heb ik veranderd
Hier was de hoge kamer, de abtenkamer zoals wij dat noemen.
De balken zijn speciaal, maar die zaten hier al oorspronkelijk.
Daartussen ook de kinderbalken die verbonden zijn met de grote moederbalken.
De Gotische schouw gebruik ik voorlopig als stapelplaats. Het is een open schouw want je ziet dat de blaadjes van buiten zijn binnen gewaaid.
Met veel tijd en boterhammen ga ik dit nu nog verder restaureren en herstellen zoals het vroeger was.
Een jaar of 10 geleden ben ik begonnen aan de restauratie van het dak, de voorgevel. Alle keepers moesten vervangen worden.
Ik heb dit geleerd door het gewoon te doen. Eerst was ik elektricien maar ben daarna bezig geweest met stenen.
Elk weekend werk ik hier. Ook als ik iets vroeger gedaan heb in school, kom ik naar hier.
Dit hier is een kelder. Er staat water in. Vroeger was het grondwater niet zo hoog als nu. Het kanaal van Stekene, de Lede is omhoog gekomen door het Kanaal Gent-Terneuzen.
Men wil verderop niet altijd het water laten zakken omdat er dan geen grote schepen meer door kunnen. Als het teveel regent en het water kan niet wegstromen dan stijgt het grondwater.
Als ze de sluizen in Terneuzen eens openzetten, kan het water weg en op 2 uur tijd is dan al het water hier weg. Ondertussen is dat al jaren geleden dat ze het nog gedaan hebben.
Als het heel warm is, kan ik hier gerust rondzwemmen ;-))
Wat zijn de plannen met deze mooie kamer?
De stenen kruisen moeten er nog in en er moeten nog nieuwe ramen in. Ook de zolder moet nog gedaan worden. Het dak is wel al geïsoleerd, dus dat is al in orde.
Dit is het oude gedeelte van het huis. Dat is daarvoor al gedaan en is nu woongedeelte.
Destijds was dit gevoegd met cement, maar dat maakt de stenen kapot omdat het te hard is. Heb het dus hervoegd met kalk.
Dit huisje was de bakkerij.
Is er al veel onderzoek geweest.
Heb al een deel uitgegraven om op zoek te gaan naar schatten, maar heb er nog geen gevonden.
De bakoven zit aan de buitenkant.
Met een grote klep werd met een plank brood in de oven gestoken. Eerst steken ze dat vol takken. Als dat uitgebrand was, halen ze de as eruit en staken ze de broden erin. Dit bleef 3 uur lang warm om brood in te bakken. Eerst bruin brood, dan wit brood en dan pas rozijnenbrood.
Daarna werd het gereedschap erin gestoken zodat het droog bleef. De bakstenen oven bleef urenlang heet.
Onder de oven werd hout gestapeld omdat de warmte ook naar onder straalde.
Wat zijn de plannen hiermee?
Dit wordt terug opgebouwd.
Ik heb gezocht naar een onderaardse gang, maar omdat de grond zwart en dus onaangeroerd bleek te zijn, moest ik niet langer zoeken.
In die ankers zijn ook typische inkervingen.
"Het is overal min of meer hetzelfde teken dat terugkomt"
De oude schuur:
Deze schuur is een jaar of veertig geleden jammergenoeg ingevallen.
Ik heb nog gezien als ze rechtstond. In 1967 ben ik hier nog geweest uit interesse om te komen rondkijken en opruimen. Het was toen al van de schoonouders van mijn vrouw.
De stal was een oorsponkelijke tiendenschuur van de paters van Boudelo. 30m lang en 11m diep.Het is beschermd monument.
Het is nog een oorspronkelijke muur, maar helemaal ingevallen.
Vermits dit hier op het gewestplan staat aangeduid als parkzone, mag hier niets herbouwd worden.
Wat ruine is, moet zo blijven.
De wetgeving is dubieus. Ik mag het wel herbouwen van monumentenzorg, maar niet van stedenbouw. Je moet het onderhouden... In theorie zou ik iedere steen die eraf valt er terug mooi op moeten leggen, maar ik mag geen cement gebruiken van stedenbouw.
Ik vraag onderhoudspremie aan en ik krijg regelmatig controle van monumenten en landschapen van de provincie.
Binnenwerk zoals vloer of zoldering kan zonder problemen.
Zelfs de bomen vervangen is niet zo simpel. Momenteel staan er berken en dat hoort niet echt op een boerderij. Fruitbomen zijn een betere boerderijbeplanting en deze zullen we dus vervangen. De aanvraag is ingediend.
Ondertussen werden alvast nieuwe bomen aangeplant: appelbomen, perenboom, kerselaren, perzikken.
Bovenaan was een hooi- en graanzolder. Onderaan waren de beestenstallen.
Zolang de wetgeving niet in orde wordt gebracht, kunnen we hier niets mee doen. Het zal eerder een herbouw zijn dan gewoon onderhoudswerken.
Hier aan de buitenkant van de muur staan oude metserstekens of runen. Ooit is er door broeder Isidoor van de Broederschool een boekje gemaakt met oude metsertekens.
Dit hier bijvoorbeeld is een boot, de ark. Verder ook nog een modal.
Dit zijn eigenlijk in zwarte stenen uitgemetst. 40 jaar geleden heeft een fotograaf er foto's van komen trekken en toen heeft hij er met blauwe inkt overgeverfd. Vandaar dus dat er hier en daar nog blauw te zien is.
In de Sint-Baafs kerk in Gent zijn er ook nog vele metserstekens te zien. Dat werd heel vaak gedaan vroeger.
Was hier vroeger een kruidentuin?
Waarschijnlijk wel, maar heb er nooit iets van teruggezien.
En de tuin van het kasteel?
Dat was een echte lusttuin, met in het midden een vijvertje met parkwegen. Een kruisvorm erin.
Min of meer zijn de sporen er nog van te zien.
Specifieke opgravingen om het poortgebouw terug te vinden, zijn er nog niet gebeurd. Bij Boudelo was dit destijds gemakkelijker omdat er niet zo veel beplanting was. Alles werd bovendien met de hand uitgegraven.
Mijn zus woont in de Kloosterstraat nr 70 en hun bed stond vroeger op de plaats waar het altaar ooit had gestaan. Ze heeft het moeten verplaatsen want ze sliepen niet meer goed. Het derde huis.
Ik heb die opgravingen nog gezien toen ze bezig waren. In de vakantie was ik hier bezig en af en toe ging ik naar daar.
De vloer
Een abdijvloer was mooier dan een boerderijvloer op een boerderij. De rode vloer hier was in een abdij gekleurd.
De vloer zoals hier ligt werd geëmailleerd met poeder en dan gebakken. Er waren ook lelies en andere vormen in getekend. Het waren dezelfde stenen maar dan geglazuurd.
Was hier vroeger een geheime gang?
Een geheime gang betekent niet altijd een ondergrondse tunnel. Op Boudelo is dat wel gevonden.
Waarschijnlijk is vanuit een voorraadkamer mogelijk een geheime gang vertrokken naar de weg.
Destijds hadden we voor de schuur een fundering gevonden, maar het was een stuk beton om een dorsmachine op te zetten.
Kastelen van vroeger hadden dit vroeger ook. Op die plaats was er een heel dunne muur die je langs buiten niet kon zien. Door een ferme mep langs binnen kon men langs die zwakke plek naar buiten in tijden van nood.
We gaan verder het domein af en komen aan de achterkant van een andere schuur en de funderingen ervan.
Hier is nog een muur van een oude stal. Dit was een stenen gedeelte langs beide kanten, maar het tussengedeelte was van hout.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is al dit hout opgestookt en daarmee is de schuur ook verdwenen. Er is ook nog een beerput te zien.
Het toilet is nog in gebruik geweest tot in de jaren 60. Een plank met twee gaten in, dus een babbeltje met elkaar doen was geen probleem. De vrouwen droegen rokken en er was niets te zien bij elkaar.
De boerderij staat eigenlijk verkeerd. In principe moet ze met de voorgevel naar het zuiden staan. En deze staat met de voorgevel naar het noorden. Waarschijnlijk is dit dus vroeger anders geweest.
Je ziet de sporen van de kalk nog altijd. Bij de kalk werd altijd paardenpis gedaan omdat dit langer hechtte aan de muur. Vandaar dat het ook geen witte kleur heeft.
Op al die boerderijen, de noordkant was ook altijd de kant van de keuken.
In tegenstelling tot wat mensen denken, werd de villa die momenteel op het domein ernaast staat recent gebouwd in 1913 en 10 jaar geleden werd dit volledig hernieuwd.
Vroeger waren het 3 huizen en nu 1 huis.
Hoefijzers Kerckaert uit Temse is de eigenaar.
Reynaert is geschreven door een pater van Boudelo. Willem die Madoc Maeckte.
Hij is geschorst geweest als pater omdat hij over de schreef was gegaan.
Mogelijk heeft hij tijdelijk hier gezeten na zijn verbanning.
(tekst interview: Tony De Wilde)